Indien je aan een willekeurige buitenlandse toerist vraagt wat deze van ons land weet, zal het al gauw ook over ‘wooden shoes’ gaan. Klompen worden nu eenmaal snel geassocieerd met Nederland en met name toeristen uit wat meer exotische landen verwachten dat Hollanders nog steeds voornamelijk op klompen door het land klossen. Hoe, wanneer en waarom zijn klompen in ons land eigenlijk zo populair geworden? En wat zijn Zweedse klompen nu precies? Hieronder kan je meer lezen over dit bijzondere schoeisel.
De klomp is zeker al 800 jaar oud
In ons land is de oudste klomp gevonden die 800 jaar geleden gedragen werd. Waarschijnlijk werden klompen ook in andere landen gedragen en wellicht ook nog eerder. Historici denken dat in de middeleeuwen klompen in vrijwel heel Europa het gebruikelijke schoeisel was voor boeren en werklieden. Maar hout is uiteraard een materiaal dat snel vergaat in de natuur en daarom zijn er weinig sporen uit het verleden overgebleven.
Waarom werd de klomp zo populair in Nederland? Dat de klomp vooral in onze streken populair werd, is eigenlijk niet zo vreemd. Een klomp isoleert goed en dat is in een kil landje natuurlijk een voordeel als je geen koude voeten wilt krijgen. Bovendien is een klomp een goed schoeisel als je vooral over modderige bodem of weilanden moet lopen. Dat was voordat de wegen werden verhard bijna overal het geval in onze omstreken.
De Hollandse klomp werd rond 1500 ontdekt
Zo rond 1500 werd ontdekt dat een klomp ook uit één stuk kon worden gemaakt, daarvoor had deze meerdere gelijmde onderdelen. Het hout van wilgen en populieren was sterk genoeg om een stevige klomp te maken met een goede pasvorm. Een vakbekwame klompenmaker had ongeveer 1 1/2 uur nodig om een nieuw stel klompen op maat te maken. Vanaf 1890 ging dat veel sneller omdat er toen een machine werd ontwikkeld die klompen kon maken.
Rond die tijd ontstond er echter concurrentie van de leren schoen. Tot die tijd waren leren schoenen die met de hand werden gemaakt te duur voor boeren en arbeiders. Tot en met 1945 was het dragen van klompen heel gewoon in het straatbeeld. Daarna werd het gezien als een teken van armoede en werden leren schoenen de vervangers van de klomp in het dagelijks gebruik. Aan de klomp wordt ook vandaag de dag nog steeds de voorkeur gegeven op veel boerderijen en in een aantal werkplaatsen. Uiteraard worden de meeste klompen nu echter gemaakt voor de toeristen.
De Zweedse klomp
De Zweedse klomp is nog steeds een populair schoeisel voor de vrije tijd. Deze bestaat uit een flink stuk hout met een kapje van leer aan de voorkant. De hak wordt vrijgelaten. Het is een echte zomerschoen die vooral door vrouwen wordt gedragen. Ze zijn in diverse kleuren en designs verkrijgbaar. De naam van deze bijzondere klomp is enigszins misleidend omdat de oorsprong waarschijnlijk in Engeland ligt. Ook in deze contreien was schoeisel van hout een uitstekende keuze voor de onverharde ondergrond in die periode. De Zweedse klomp heeft de tand des tijds wel doorstaan en hoort ook vandaag de dag nog tot ons straatbeeld. Een schoenentrend die niet snel zal verdwijnen.
